Yasam
Moderator
Daily Mail'de yer alan habere göre; hava kirliliği, tedavi edilmeyen diş eti hastalıkları, aşırı alkol tüketimi ve ultra işlenmiş gıdalarla beslenme, demans riskini artıran etmenler arasında yer alıyor. Bu faktörlerin hiçbiri tek başına demansa yol açmasa da, her biri beyni daha savunmasız hale getirebiliyor.
Daily Mail'e konuşan Profesör June Andrews, 8 basit alışkanlığın beyin sağlığını korumada büyük rol oynayabildiğini ifade ediyor:
Düzenli egzersizin kilo kontrolü ve kalp sağlığı üzerinde olumlu etkileri olduğu biliniyor. Aynı zamanda demans riskini de azaltabiliyor. Haftada bir kişisel antrenör eşliğinde egzersiz yaptığını belirten Profesör Andrews, "Benim için kas gücü çok önemli. Bu yüzden ağırlık egzersizleri ve çömelme hareketleri yapıyoruz. Özellikle menopoz sonrası kadınlar için bu tür egzersizler, kemik yoğunluğunu ve kas gücünü korumada hayati öneme sahip" diyor.
Zihni meşgul eden aktiviteler (kitap okumak, yazı yazmak, masa oyunları oynamak) bilişsel sağlığı destekliyor. İşaret dili eğitimi aldığını belirten Profesör Andrews, zihinsel uyarım sağlayan her türlü uğraşın beyin sağlığı açısından fayda sağladığını ifade ediyor.
Kalp hastalıkları, yüksek tansiyon, obezite ve diyabet gibi durumlar, demans riskini artırıyor. Buna karşılık lif açısından zengin bir beslenme, bu risklerin azaltılmasına katkı sağlıyor. Profesör Andrews, “Yüksek lifli bir diyet demansı tamamen önlemez ama belirtilerin başlamasını geciktirebilir” diyor.
Ağız sağlığı, enfeksiyonları önlemede ve beyne giden sinüs yollarını korumada kritik rol oynuyor. Diş eti hastalıklarıyla Alzheimer arasında ilişki kuran araştırmalar giderek artıyor. Amerika’da yapılan bir çalışma, diş eti hastalığı olan bireylerin Alzheimer geliştirme ihtimalinin daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Günlük diş ipi kullanımı, diş fırçalama ve düzenli diş hekimi kontrolleri ağız sağlığını korurken, demans riskini de azaltabiliyor.
Sosyal izolasyonun depresyon, bilişsel gerileme ve erken ölüm gibi sonuçları olabiliyor. Uzmanlar, sosyal hayatı aktif tutmanın beyin sağlığına olumlu etkiler yaptığını belirtiyor. Pandemi döneminde yaşanan izolasyonun, demans riskini artırmış olabileceği düşünülüyor.
Alkol tüketimi; diyabet, hipertansiyon, felç ve hafıza problemleri gibi demans riskini artıran sağlık sorunlarını tetikleyebiliyor. “Alkolü tamamen bıraktım,” diyen Profesör Andrews, sıfır alkollü içeceklerin yaygınlaşmasının bu geçişi kolaylaştırdığını söylüyor. Araştırmalar, yoğun alkol tüketen bireylerin Alzheimer riskinin daha yüksek olduğunu gösteriyor.
Geçtiğimiz yıl The Lancet dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre, işitme bozuklukları hem sosyal hem bilişsel etkileşimleri zorlaştırarak demans riskini artırabiliyor. Profesör Andrews, her yıl işitme testi yaptırdığını belirterek, “Konuşmaları takip edememek, bilişsel bozukluklarla birleştiğinde ciddi sorunlara yol açabilir” diyor.
Sigara dumanı, hava kirliliği ile birlikte demans riskini artıran etmenlerden biri. Yaş ilerledikçe vücut bu tür toksinlere karşı daha hassas hale geliyor.Profesör Andrews de sigarayı bıraktıktan sonra kendisini çok daha iyi hissettiğini ifade ediyor.