Yasam
Moderator
Son yıllarda hem erkek hem de kadınlardaki depresyon oranlarında gözle görülür bir artış gözlemleniyor. Uzmanlar, erkek depresyonunun, kadınlara kıyasla daha farklı şekilde ilerlediğini belirterek uyarıyor.
Toplumda erkeklerin sürekli “güçlü” görünmesi gerektiğine dair yıkılmayan bir algı var. Bu durum, birçok erkeğin yardım aramasına engel oluyor. Erkeklerde depresyon belirtileri, klasik depresyondan farklı şekilde gelişiyor, bu nedenle işaretlerin görülmesi de zaman alıyor. Erkeklerde depresyonla ilişkili intihar oranlarının kadınlara göre çok daha yüksek olması, erken teşhis ve müdahalenin önemini gözler önüne seriyor.
Amerikan Psikiyatri Birliği’ne göre depresyonun belirtilerinde cinsiyete göre belirgin farklılıklar bulunmuyor. Ancak son araştırmalar, erkeklerde depresyonun klasik belirtilerden farklı biçimde seyredebildiğini gösteriyor.
Araştırmalara göre erkeklerde depresyonun karakteristik özellikleri şu şekilde sıralanıyor: Duygusal çalkantılar genellikle madde kullanımı ile maskelenir. Erkekler duygusal zayıflıklarıyla yüzleşmek yerine alkol ya da madde kullanımına yönelebilir. Depresyondaki erkeklerde hüzün yerine öfke, sinirlilik, agresif ya da düşmanca davranışlar daha belirgindir. İlginç bir şekilde, depresyonun bazı erkeklerde artan cinsel aktivite ve sadakatsizlik gibi davranışlarla kendini gösterebileceği belirtiliyor. Bu tür davranışlar, özgüveni artırmaya ve canlı hissetmeye yönelik bilinçsiz başa çıkma mekanizmaları olabilir.
Riskli davranışlar (hırsızlık, kumar, kavgaya karışma gibi) erkek depresyonunda sık görülür; erkeklerin duygu arayışına daha yatkın olmaları bu davranışları tetikleyebilir. Sürekli tartışmacı ya da sinirli tutumlar ve “stresliyim” ifadesinin arkasında depresyon yatabilir.
Uzmanlar, erkeklerde depresyon belirtilerinin klasik tanı şemasından farklı olabileceğini hatırlatıyor. Özellikle çevresindekiler tarafından fark edilen öfke, sinirlilik ve tartışmacı tavırların depresyonun ilk belirtileri olabileceği belirtiliyor. Madde kullanımı ve tıbbi nedenler dışlandıktan sonra, böyle bir ruh hali değişikliğinde depresyon olasılığı detaylı şekilde araştırılmalı.
Depresyondaki erkeklerde “beyin sisi”, yavaşlayan düşünce süreçleri, suçluluk, yetersizlik gibi olumsuz düşünceler öne çıkıyor. Ancak doğrudan “Suçluluk hissediyor musun?” diye sormak yerine, “Sinirli hissettiğinde aklından neler geçiyor?” gibi açık uçlu sorular daha etkili. Bir diğer öneri ise Kişilik Değerlendirme Envanteri (PAI) kullanmak. Bu test, depresyonu daha gizli ve güvenilir şekilde tespit etmeye yardımcı oluyor. Beck Depresyon Envanteri gibi doğrudan depresyonu sorgulayan testlerde ise erkeklerin dürüst yanıt verme olasılığı daha düşük olabiliyor.