Yasam
Moderator
Sivas'ta yemeni üreten Zafer Kıtlık, 38 yıldır yok olmaya yüz tutan geleneksel ayakkabı kültürünü yaşatmaya çalışıyor. Kıtlık, "Bu meslek kaybolmasın" diyerek vatandaşların yemeni alıp giymeleri üzerine çağrı yaptı.
Sivas'ta kundura tamiri ve yemeni imalatı yapan 51 yaşındaki Zafer Kıtlık, hem mesleğini hem de geleneksel ayakkabı kültürünü ayakta tutmaya çalışıyor. Küçük yaşlarda ayakkabıcılıkla tanışan Kıtlık, Anadolu'nun köklü ayakkabı geleneği yemeninin giderek kaybolduğunu belirtti.
El işçiliğiyle bilinen yemeninin günümüzde talep görmediğini söyleyen Kıtlık, artık fabrikasyon ayakkabıların yaygınlaşmasının bu geleneği yok olmayla karşı karşıya bıraktığını söyledi. Sivas ve çevre illerde yaşatılan yemeni kültürünün her geçen yıl daha az ilgi gördüğünü ifade etti.
Yemenilerin hakiki deriden yapıldığını ve hiçbir kimyasal madde içermediğini söyleyen kıtlık bu ayakkabılar için ayak mantarı, koku ve terleme gibi sağlık sorunlarına neden olmadığını da vurguladı. Ayakkabıların dayanıklı ve yüksek işçilik barındırdığını anlatan Kıtlık, ona rağmen tüketiciden yeterli talebi göremediğini söyledi.
"EMEK SARFEDEREK YAPIYORUZ"
Yeni çıkan ayakkabıların tamamen kimyasal ürünlerden yapıldığını söyleyen Zafer Kıtlık, "38 yıldır kundura tamiri işini yapıyorum. Yemeninin yüzü hakiki deridir, altı manda köselesidir ve tamamen doğaldır. Ter, koku ve mantar yapmaz sağlıklı bir ayakkabı çeşididir. Anadolu'ya, Yemenili bir ustanın Gaziantep, Kahramanmaraş, Kilis'ten sonra Sivas'a ve çevre illerine yayılıp yapılan bir ayakkabıdır. Yemeni tamamen el yapımıdır, hiçbir zaman makine kullanılmıyor. 1 çift ayakkabıyı çok emek sarf ederek yapıyoruz. Üretim olarak günde 1 çiftte çıkar 10 çiftte çıkabilir. Yeni çıkan spor ayakkabılar tamamen kimyasal maddelerden yapılıyor. Suni malzemelerden yapıldığı için tamamen sağlıksız. Ayak hava almadığı için spor ayakkabılarda koku yapar, mantar yapar. Günümüzde sıkça tercih edilen ayakkabı da spor ayakkabıdır ama sağlık açısından iyi değildir. Şuan yemeniye talep yok denecek kadar az var. Sebebi yeni çıkan spor ayakkabılar ve rahatlıktır. Yemeni kaybolmaya yüz tuttuğu için kimse tercih etmiyor" dedi.
"SEVEREK YAPIYORUM"
Kıtlık sözlerine şöyle devam etti:
“Spor ayakkabıların rahatlığı ön planda, yemeni aşırı rahat değildir ama sağlıklı bir ayakkabıdır. Fabrikasyon model ayakkabılarla baş etmek mümkün değil. Çünkü onlar sanayileşmiş ve makineleşmiş. Günde 15 kişiyle bin çift ayakkabı üretiyorlar. Biz tamamen el yapımı olduğu için günlük 10 çift ayakkabı çıkarıyoruz. Bu ayakkabıyı yaparken el işçiliğiyle severek yapıyorum. Şuan da yemeni işini yapıyoruz ama pek düzenli bir iş olmadığı için tekrar kundura imalatına dönmeye başladım. Çünkü bundan talep olmuyor, bir sezonda sadece 2 çift yemeni satıldı. Olmuyor maalesef, yeniden kundura tamiri işine döneceğiz. Bir çift fiyatı bin 500 lira. Tek istediğim yemeniyi talep etmelerini, giymelerini istiyorum. Kaybolan bir mesleği yeniden canlandırmaları için vatandaşların yemeni alıp kullanmalarını istiyorum.”